Ιστορικό κουίζ για τη Μακεδονία με 10+10 ερωτήσεις.

Γράφει ο Ανδρέας Σταλίδης
Κουίζ για τη Μακεδονία με 10+10 ερωτήσεις.
Γνωρίζετε τα ακόλουθα πρόσωπα:

1. Εμμανουήλ Παππάς
2. Νικολάι Πάβλοβιτς Ιγνάτιεφ
3. Ευάγγελος Κοροβάγκος
4. Μίκης Ζέζας
5. Σαράντης Αγαπηνός
6. Κώστας Χρήστου
7. Αικατερίνη Χατζηγεωργίου
8. Ευτέρπη Ουζούνη
9. Βελίκα Τράϊκου
10. Γεώργιος Μούτσιανος

Επιπλέον ερωτήσεις
11. Από πού καταγόταν ο Παύλος Μελάς;
12. Σε πόσο χρονικό διάστημα, με ποιον τρόπο ο Καπετάν Κώττας μετατράπηκε από βουλγαρόφρων σε ελληνόφρωνα;
13. Ποια η κοινή συνεισφορά στην Ιστορία της Μακεδονίας των κάτωθι: Στέφανου Δραγούμη, Κλεόβουλου Τσούρκα, Γ. Νοτάρη και Ευάγγελου Κωφού;
14α. Σε πόσα σημεία της Συνθήκης Ειρήνης του Βουκουρεστίου το 1913 αναφέρεται ο όρος «Μακεδονία»;
14β. Σε πόσα σημεία της Συνθήκης Ειρήνης του Βουκουρεστίου το 1913 αναφέρεται ο όρος «Κρήτη»;
15. Ποιος αξιωματούχος έγραψε σε επίσημη εγκύκλιό του το εξής «Η παρούσα Κυβέρνηση θεωρεί τις αναφορές για “μακεδονικό έθνος”, “μακεδονική πατρίδα” ή για “μακεδονική εθνική συνείδηση” αδικαιολόγητες δημαγωγικές διατυπώσεις, οι οποίες δεν αντιπροσωπεύουν οποιαδήποτε εθνοτική ή πολιτική πραγματικότητα και θεωρεί την αναβίωση αυτών των αναφορών ως δυνητικό μανδύα για την διατύπωση επιθετικών προθέσεων σε βάρος της Ελλάδος.»;
16. Πόσες αναγνωρισμένες χώρες από τον ΟΗΕ, είχαν αναγνωρίσει διμερώς την πΓΔΜ ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας»;
17. Γιατί η Πηνελόπη Δέλτα και ο Στρατής Μυριβήλης, και πιθανώς άλλοι, έκαναν αναφορά σε «μακεδονίτικη γλώσσα»;
18. Πόσες φορές υπεγράφησαν συμφωνίες από Έλληνες υπουργούς εξωτερικών για την διευθέτηση των σλαβόφωνων στη Μακεδονία, αλλά αυτές ΔΕΝ κυρώθηκαν από το ελληνικό Κοινοβούλιο;
19. Από πόσα κόμματα είχαν περάσει οι έξι «πρόθυμοι βουλευτές», οι οποίοι μαζί με τους 145 του ΣΥΡΙΖΑ, έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση 3 ημέρες πριν την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών από τη Βουλή, συμπληρώνοντας το κρίσιμο 151;
20. Ποιος έγραψε ποίημα το 1896 του οποίου οι πρώτοι δύο στίχοι είναι «Μακεδονία! Ελληνική πνοή την ανασταίνει, κι όσο κι αν λυώνη το κορμί, μα η ψυχή απομένει»

Απαντήσεις στο κουίζ

1. Εμμανουήλ Παππάς. 1772-1821. Μακεδόνας Αγωνιστής και Ήρωας της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Πρωτεργάτης της εξέγερσης της Χαλκιδικής το 1821. Σκοτώθηκε στην Ύδρα

2. Νικολάι Πάβλοβιτς Ιγνάτιεφ. Ρώσος στρατηγός και πρέσβης στην Κων/πολη 1864-1878 με όραμα τον Πανσλαβισμό. Έπεισε τον Σουλτάνο να αποδεχθεί την ίδρυση της Βουλγαρικής Εξαραχίας το 1870 με σκοπό να προσεταιριστεί τους σλαβόφωνους της Μακεδονίας. Υπαγόρευσε στον Σουλτάνο τους όρους του Αγ. Στεφάνου το 1878 και τη δημιουργία της Βουλγαρίας.

3. Ευάγγελος Κοροβάγκος. Επαναστάτης στο Λιτόχωρο το 1878 των Ελλήνων της Μακεδονίας που αρνήθηκαν να υποταγούν στους Βούλγαρους. Πρωθυπουργός της προσωρινής επαναστατικής κυβέρνησης.

4. Μίκης Ζέζας. 1870-1904. Το ψευδώνυμο του Παύλου Μελά, από τα ονόματα των παιδιών του, Μιχάλης και Ζωή.

5. Σαράντης Αγαπηνός. 1880-1907. Ο γνωστός Καπετάν Τέλλος Άγρας. Ήρωας του Μακεδονικού Αγώνα από τους Γαργαλιάνους Μεσσηνίας. Πρωταγωνιστής στα «Μυστικά του Βάλτου» της Πηνελόπης Δέλτα.

6. Κώστας Χρήστου. 1860-1905. Ο γνωστός Καπετάν Κώττας. Οπλαρχηγός και ήρωας του Μακεδονικού Αγώνα. Σλαβόφωνος. Δεν γνώριζε ούτε μία λέξη ελληνικά. Όταν εκτελέστηκε από τους Οθωμανούς φώναξε «ζήτω η Ελλάδα» στα σλάβικα.

7. Αικατερίνη Χατζηγεωργίου. 1882-1904. Δασκάλα από τη Γευγελή. Κομιτατζήδες έκαναν ολοκάυτωμα το σπίτι της στο χωριό Γραίτσιστα, όπου δίδασκε, και την έκαψαν ζωντανή, στις 14 Οκτωβρίου 1904. Ακριβώς 24 ώρες μετά την δολοφονία του Παύλου Μελά, μερικά χιλιόμετρα νοτιότερα.

8. Ευτέρπη Ουζούνη. Ψευδώνυμο «Ζήσαινα» από το όνομα του άντρα της (Ζήσης). Γνωστή και ως «Μπουμπουλίνα της Μακεδονίας». Δασκάλα κι αυτή. Είδε μπροστά στα μάτια της να σφάζουν τον άντρα της και τον γιο της, ορκίστηκε να πολεμήσει, πολέμησε και την σκότωσαν κι αυτήν οι Κομιτατζήδες στην Πέλλα.

9. Βελίκα Τράϊκου. 1883-1904. Δασκάλα κι αυτή. Παρίστανε την Βουλγάρα ή την Τουρκάλα για να αποτελεί τον σύνδεσμο μεταξύ του ελληνικού προξενείου Θεσσαλονίκης, Καστοριάς και Μοναστηρίου μεταφέροντας έγγραφα και πληροφορίες. Και αυτήν την σκότωσαν Κομιτατζήδες.

10. Γεώργιος Μούτσιανος. Δάσκαλος και αυτός. Όπως μας πληροφορεί ο Νίκος Μέρτζος στο βιβλίο του «Εμείς οι Μακεδόνες» το 1986 (σελίδες 54-55), ο Μούτσιανος κατά την περίοδο 1946-1952 δίδασκε τον Μακεδονικό Αγώνα εκτός ύλης στο 1ο Δημοτικό Σχολείο της Γ Περιφέρειας. Τιμωρήθηκε για το πειθαρχικό αυτό παράπτωμα. Τώρα που ξαναβγαίνει στα όρια της παρανομίας η διδασκαλία του Μακεδονικού Αγώνα, καλό είναι να τον θυμόμαστε. Επίσης, ο τέταρτος συνεχόμενος δάσκαλος της λίστας (7-10) για να συνειδητοποιούμε τον ρόλο της παιδείας στην εμψύχωση όλων μας.
[Στο ηλεκτρονικό βιβλίο μου θα βρείτε ολόκληρες τις σχετικές παραγράφους από το βιβλίο του Μέρτζου]

11. Από πού καταγόταν ο Παύλος Μελάς;
Γεννήθηκε στη Μασσαλία της Γαλλίας από γονείς Ηπειρώτες. Η οικογένεια μετακόμισε και έζησε στην Αθήνα ως μέλος της αστικής τάξης. Δεν είχε καμία σχέση με την Μακεδονία.

12. Σε πόσο χρονικό διάστημα, με ποιον τρόπο ο Καπετάν Κώττας μετατράπηκε από βουλγαρόφρων σε ελληνόφρονα;
Μία μόνο ολιγόωρη συζήτηση με τον Μητροπολίτη Καστοριάς Γερμανό Καραβαγγέλη ήταν αρκετή. Ο μακεδονομάχος ΄Μητροπολίτης ανέσυρε από την ψυχή του σλαβόφωνου την ελληνικότητά του και αυτό απετέλεσε συμβολικό αλλά και ουσιαστικό σταθμό σημείο στον μετέπειτα Μακεδονικό Αγώνα.

13. Ποια η κοινή συνεισφορά στην Ιστορία της Μακεδονίας των κάτωθι: Στέφανου Δραγούμη, Κλεόβουλου Τσούρκα, Γ. Νοτάρη και Ευάγγελου Κωφού;
Ο Στέφανος Δραγούμης (υπ. εξ. και πρωθυπουργός) διατήρησε αρχείο τηλεγραφημάτων μεταξύ του Ελληνικού Προξενείου Θεσσαλονίκης και των Αθηνών μετά το 1878. Οι άλλοι τρεις μελέτησαν και ο Ευ. Κωφός εξέδωσε το 1969 σχετικό τόμο για την «Επανάσταση της Μακεδονίας το 1878». Ένα γεγονός παραμελημένο από την ελληνική ιστοριογραφία μέχρι και σήμερα (και ακόμη περισσότερο στο ορατό μέλλον)

14α. Σε πόσα σημεία της Συνθήκης Ειρήνης του Βουκουρεστίου το 1913 αναφέρεται ο όρος «Μακεδονία»;
14β. Σε πόσα σημεία της Συνθήκης Ειρήνης του Βουκουρεστίου το 1913 αναφέρεται ο όρος «Κρήτη»;
Καμία αναφορά στον όρο Μακεδονία.
Μία αναφορά στον όρο Κρήτη. Ο Βενιζέλος ήθελε να εξασφαλίσει ότι οι Βούλγαροι δεν θα θέσουν ποτέ αξιώσεις για την πατρίδα του και τους υποχρέωσε να το υπογράψουν ρητά.

15. Ποιος αξιωματούχος έγραψε σε επίσημη εγκύκλιό του το εξής «Η παρούσα Κυβέρνηση θεωρεί τις αναφορές για “μακεδονικό έθνος”, “μακεδονική πατρίδα” ή για “μακεδονική εθνική συνείδηση” αδικαιολόγητες δημαγωγικές διατυπώσεις, οι οποίες δεν αντιπροσωπεύουν οποιαδήποτε εθνοτική ή πολιτική πραγματικότητα και θεωρεί την αναβίωση αυτών των αναφορών ως δυνητικό μανδύα για την διατύπωση επιθετικών προθέσεων σε βάρος της Ελλάδος.»;
Ο Edward Stettinious, υπουργός εξωτερικών των ΗΠΑ με εγκύκλιό του σε όλους τους πρέσεβεις και προξένους στην Ευρώπη και αλλού τον Δεκέμβριο του 1946.

16. Πόσες αναγνωρισμένες χώρες από τον ΟΗΕ, είχαν αναγνωρίσει διμερώς την πΓΔΜ ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας»;
106 χώρες.

17. Γιατί η Πηνελόπη Δέλτα και ο Στρατής Μυριβήλης, και πιθανώς άλλοι, έκαναν αναφορά σε «μακεδονίτικη γλώσσα»;

Από το 1870 ξεκίνησε ένας ανελέητος συναγωνισμός Ελλήνων και Βουλγάρων για το ποιος θα προσεταιριστεί τους σλαβόφωνους της Μακεδονίας. Επρόκειτο για πληθυσμούς ρευστής εθνικής συνείδησης. Η θρησκευτική ένταξη ήταν που καθοδηγούσε κατά κύριο λόγο και την διαμόρφωση της εθνικής συνείδησης, εκείνα τα χρόνια ή τα επόμενο. Η γλώσσα ήταν δευτερεύουσα παράμετρος. Οι Βούλγαροι τους θεωρούσαν Βούλγαρους και την βουλγαρική τους συνείδηση επεδίωκαν να την χρησιμοποιήσουν ως ελατήριο για την ένταξη της Μακεδονίας στη Βουλγαρία. Οι Έλληνες ήθελαν να ανακόψουν αυτήν την διαδικασία.

Κατά βάση, ο Μακεδονικός Αγώνας ήταν αγώνας προσεταιρισμού των σλαβόφωνων. Έτσι, θα ήταν αυτοκτονικό αν ονόμαζαν «βουλγάρικα» το τοπικό σλάβικο ιδίωμα, διότι θα τους έστελνε απ΄ευθείας στην αγκαλιά των Βουλγάρων. Μοιραία λοιπόν, εφόσον δεν ήταν ελληνικά, στις ελάχιστες αυτές αναφορές χρησιμοποιήθηκε ο όρος (μία ή δύο φορές, όχι περισσότερες) «μακεδονίτικα». Αυτό απεδείχθη σοφό. Πάρα πολλοί σλαβόφωνοι απέκτησαν ελληνική εθνική συνείδηση. Εξάλλου, τρίτος δρόμος δεν υπήρχε. «Εθνικά Μακεδόνες» δεν υπήρχαν, ούτε και σήμερα υπάρχουν. Επίσης, εκείνο το ιδίωμα των αρχών του 20ου αιώνα δεν σχετίζεται καθόλου με την επίσημη γλώσσα των Σκοπίων. Η γλώσσα των Σκοπίων δομήθηκε μετά το 1944. Τότε απέκτησε την πρώτη της γραμματική, τα γραπτά της μνημεία, τις επιπλέον σερβικές συλλαβές ή λέξεις, ώστε να απο-βουλγαροποιηθεί. Γι’ αυτό άλλωστε, ούτε το ιδίωμα που μιλούν οι ελάχιστοι στη Μακεδονία σήμερα, στη Φλώρινα και στην Πέλλα, σχετίζεται με την επίσημη γλώσσα των Σκοπίων. Είναι πολύ κοντύτερα στα βουλγάρικα.

18. Πόσες φορές υπεγράφησαν συμφωνίες από Έλληνες υπουργούς εξωτερικών για την διευθέτηση των σλαβόφωνων στη Μακεδονία, αλλά αυτές ΔΕΝ κυρώθηκαν από το ελληνικό Κοινοβούλιο;
Δύο φορές. Το πρωτόκολλο Πολίτη – Καλφώφ το 1924 τους αναγνώριζε ως βουλγαρική μειονότητα και ενθάρρυνε συνεργασία στον τομέα της παιδείας. Δεν πέρασε από τη Βουλή το 1925 μετά από αντιδράσεις και των Ελλήνων, αλλά και της Σερβίας. Λίγο μετά, η κυβέρνηση Πάγκαλου το 1926 με νέο πρωτόκολλο τους αναγνώρισε ως σερβική μειονότητα. Ούτε αυτό κυρώθηκε από τη Βουλή.

19. Από πόσα κόμματα είχαν περάσει οι έξι «πρόθυμοι βουλευτές», οι οποίοι μαζί με τους 145 του ΣΥΡΙΖΑ, έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση 3 ημέρες πριν την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών από τη Βουλή, συμπληρώνοντας το κρίσιμο 151;

Έξι άνθρωποι – Εικοσι ένα (21) κόμματα μέχρι τον Ιανουάριο του 2019. Θαυμάστε τους!
Παπαχριστόπουλος: ΠΑΣΟΚ, ΔΗΚΚΙ, ΚΕΠ, ΝΔ, ΑΝΕΛ,
Κόκκαλης: ΠΟΛΑΝ, ΝΔ, ΑΝΕΛ,
Κουντουρά: ΝΔ, ΑΝΕΛ,
Παπακώστα: ΝΔ, ΑΝΕΛ, Νέα Ελληνική Ορμή και
Δανέλλης: Σοσιαλιστική Πορεία, Συνασπισμός της Αριστεράς, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι.
Ζουράρις: ΚΚΕ, ΝΔ, Πανελλήνιο Μακεδονικό Μέτωπο(!), ΑΝΕΛ/Πυρίκαυστος Ελλάδα (το μετράω σαν ένα).

Και οι έξι κατέληξαν στον ΣΥΡΙΖΑ μέσα στο 2019 με τον έναν τρόπο ή τον άλλον. Άρα, 27 κόμματα οι ίδιοι άνθρωποι μέχρι σήμερα. Μέσος όρος 4.5 κόμματα κατά κεφαλήν. Καλό νούμερο.

20. Ποιος έγραψε ποίημα το 1896 του οποίου οι πρώτοι δύο στίχοι είναι «Μακεδονία! Ελληνική πνοή την ανασταίνει, κι όσο κι αν λυώνη το κορμί, μα η ψυχή απομένει»
Ο Κωστής Παλαμάς. Δημοσιεύθηκε στο Μακεδονικόν Ημερολόγιον του 1897.
===

Περισσότερες πηγές.
Το ηλεκτρονικό βιβλίο μου «Μακεδονία. Αντίβαρο στην Ηττοπάθεια»
Δεκάδες ιστορικές πηγές από το 1850 μέχρι σήμερα.

Πηγή – Αντίβαρο