Έπος 40-41 : 51 είναι οι Αεροπόροι μας που δεν επέστρεψαν Ποτέ! (Αθάνατοι)

Μακρύς ο κατάλογος των πιλότων της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας που χάθηκαν κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης του καθήκοντος. Ανάμεσά τους και 51 Αεροπόροι που, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο λεύκωμα των βετεράνων αεροπόρων, δεν επέστρεψαν....

Αυτή είναι η ιστορία τους...

Η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου 1940 είναι μια ευκαιρία για μια αναδρομή στο παρελθόν τότε που οι Έλληνες είπαν το ΌΧΙ στον Άξονα δίνοντας το αίμα τους για την ελευθερία της πατρίδας

H Διοίκηση της Ελληνικής Αεροπορίας Διώξεως (ΔΑΔ) είχε την εξής διάταξη:
* 21η Μοίρα Διώξης με αεροσκάφη P.Z.L. P.24F/G και Gloster Gladiator MkI στα Τρίκαλα.
* 22η Μοίρα Διώξης με αεροσκάφη P.Z.L. P.24F/G στη Θεσσαλονίκη.
* 23η Μοίρα Διώξης με αεροσκάφη P.Z.L. P.24F/G στη Λάρισα.
* 24η Μοίρα Διώξης με αεροσκάφη Bloch MB.151 και Avia B.534 στην Ελευσίνα.

Συνοπτικά, κατά την έναρξη των επιχειρήσεων, υπήρχαν 158 πολεμικά αεροσκάφη, όλων των τύπων από τα οποία φέρονται να ήταν εν ενεργεία τα 128 ενώ μόνο τα 59 ήταν καταδιωκτικά και βομβαρδιστικά.

Η Ελληνική Αεροπορία κλήθηκε να αντιμετωπίσει αρχικά την Ιταλική Αεροπορία, η οποία παρέταξε 463 αεροσκάφη πρώτης γραμμής και γενικά καλύτερων επιδόσεων.

Ενώ τον Απρίλιο του 1941 οι Γερμανοί επιτέθηκαν στην Ελλάδα με δύναμη μεγαλύτερη των 1000 αεροπλάνων και με τη διαφορά των αντιπάλων να είναι χαοτική.

Υποσμηναγός ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΓΙΑΝΝΑΡΗΣ του Κωσταντίνου : Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1916. Το Σεπτέμβριο του 1936 κατατάχθηκε στο τμήμα αξιωματικών χειριστών της Σχολής Αεροπορίας. Στην έναρξη του ελληνο-ιταλικού πολέμου υπηρετούσε στο 3/2 σμήνος στρατιωτικής συνεργασίας. Σκοτώθηκε στις 30 Οκτωβρίου 1940, κατά την εκτέλεση αποστολής αναγνώρισης και βομβαρδισμού στον τομέα Τμήματος Στρατιάς Δυτικής Μακεδονίας (ΤΣΔΜ) Πίνδου, με αεροπλάνο Henschel, στο οποίο επέβαινε ώς παρατηρητής.

Κατά τη διάρκεια της αποστολής το ελληνικό αεροσκάφος δέχθηκε επίθεση απο ιταλικά καταδιωκτικά. Ο χειριστής του αρχισμηνίας Τσάντας, λόγω βλάβης στον κινητήρα, αναγκάσθηκε να το προσγειώσει στη θέση προφήτης Ηλίας Βασιλειάδας βορειοανατολικά της Καστοριάς. Ωστόσο ο παρατηρητής Γιάνναρης ήταν ήδη νεκρός.

Επισμηνίας ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΕΜΕΝΕΤΖΗΣ του Δημητρίου: Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1919. Το Σεπτέμβριο του 1936 κατατάχθηκε στο τμήμα υπαξιωματικών χειριστών της Σχολής Αεροπορίας. Εξαφανίστηκε στις 30 Οκτωβρίου 1940, κατά τη διάρκεια αποστολής αναγνώρισης στο Σμόλικα ( τομέας ΤΣΔΜ Πίνδου), επιβαίνοντας σε αεροσκάφος Henschel τoυ 3/1 σμήνους στρατιωτικής συνεργασίας.

Υποσμηναγός ΛΑΖΑΡΟΣ ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ του Ιωάννου: Γεννήθηκε το 1917 στη Θεσσαλονίκη. Τον Οκτώβριο του 1935 κατατάχθηκε στο τμήμα αξιωματικών χειριστών της Σχολής Αεροπορίας. Εξαφανίστηκε στις 30 Οκτωβρίου 1940, κατά την εκτέλεση αποστολής αναγνώρισης στο Σμόλικα (τομέας ΤΣΔΜ Πίνδου), επιβαίνοντας σε αεροσκάφος Henschel toυ 3/1 σμήνους στρατιωτικής συνεργασίας.

Σμηναγός ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΑΚΕΛΑΡΙΟΥ του Αριστοτέλους: Γεννήθηκε στα Βίλλια Αττικής το 1915. Τον Οκτώβριο του 1932 κατατάχθηκε στο τμήμα αξιωματικών χειριστών της Σχολής Αεροπορίας Στις 2 Νοεμβρίου 1940 ως αρχηγός σχηματισμού ανέλαβε την αντιμετώπιση εχθρικών αεροσκαφών που κατευθύνονταν εναντίον των Ιωαννίνων. Όμως κατά τη διάρκεια της άνισης αερομαχίας ( 3 ελληνικά καταδιωκτικά εναντίον 15 ιταλικών καταδιωκτικών και βομβαρδιστικών) το αεροπλάνο του τύπου PZL χτυπήθηκε από τα εχθρικά πυρά και κατέπεσε στη Ζίτσα Ιωαννίνων με αποτέλεσμα το θάνατο του χειριστή.

Επισμηνίας ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ του Ιωάννου: Γεννήθηκε στην Παραλία Βοιωτίας το 1918. Το Σεπτέμβριο του 1936 κατατάχθηκε στο τμήμα υπαξιωματικών χειριστών της Σχολής Αεροπορίας. Σκοτώθηκε στις 2 Νοεμβρίου 1940 επιβαίνοντας σε αεροσκάφος PZL, κατά τη διάρκεια της αερομαχίας μεταξύ 3 έλληνικών και 15 ιταλικών αεροοσκαφών πάνω από τα Ιωάννινα.

Επισμηναγός ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΟΣ ΚΑΤΑΣΣΟΣ του Θεοδώρου: Γεννήθηκε στο Μεσολόγγι το 1908. Το Μάιο του 1928 κατατάχθηκε ως εθελοντής στη Στρατιωτική Σχολή Αεροπορίας. Σκοτώθηκε στις 4 Νοεμβρίου 1940, κατά τη διάρκεια αερομαχίας με ιταλικά αεροσκάφη διώξεως Fiat, όταν το αεροπλάνο στο οποίο επέβαινε ως χειριστής, τύπου Breguet-19, καταρρίφθηκε από εχθρικά πυρά 3 χλμ. ανατολικά της Σαμαρίνας (Πίνδος).

Ανθυποσμηναγός ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΑΡΒΑΝΗΣ του Πολυχρόνη: Γεννήθηκε το 1918 στο Χορτιάτη Θεσσαλονικής: Το Μάιο του 1939 κατατάχθηκε στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών Πεζικού Σύρου και τον επόμενο χρόνο μετατάχθηκε στην Αεροπορία. Σκοτώθηκε στις 4 Νοεμβρίου 1940, κατά τη διάρκεια αερομαχίας με ιταλικά αεροσκάφη διώξεως Fiat, όταν το αεροπλάνο στο οποίο επέβαινε ως παρατηρητής-βομβαριστής, τύπου Breguet-19, καταρρίφθηκε από εχθρικά πυρά 3 χλμ, ανατολικά της Σαμαρίνας (Πίνδος).

Σμηναγός:ΦΩΤΙΟΣ ΜΑΡΑΒΕΛΙΑΣ του Γεωργίου: Γεννήθηκε στο Σελεγούδι Λακωνίας το 1908. Το Μάιο του 1927 κατατάχθηκε στη Στρατιωτική Σχολή Αεροπορίας. Σκοτώθηκε στις 11 Νοεμβρίου 1940, κατά τη διάρκεια αποστολής αναγνώρισης στον τομέα της 8ης μεραρχίας Πϊνδου-Μαλάσοβα, νοτιοανατολικά της Κλεισούρας, επιβαίνοντας σε αεροσκάφος Blenheim.

Ανθυποσμηναγός ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΣΙΒΡΟΠΟΥΛΟΣ του Ιωάννου: Γεννήθηκε στον Άγιο Χριστόφορο Κοζάνης το 1918. Τον Απρίλιο του 1939 κατατάχθηκε στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών Πεζικού Σύρου και τον επόμενο χρόνο μετατάχθηκε στην Αεροπορία. Σκοτώθηκε στις 11 Νοεμβρίου 1940, κατά τη διάρκεια αποστολής αναγνώρισης στον τομέα της 8ης μεραρχίας Πϊνδου-Μαλάσοβα, νοτιοανατολικά της Κλεισούρας, επιβαίνοντας σε αεροσκάφος Blenheim.

Σμηναγός ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΨΑΜΠΕΛΗΣ του Βασιλείου: Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1911. Τον Οκτώβριο του 1925 κατατάχθηκε στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων και το 1932 μετατάχθηκε στη Ναυτική Αεροπορία. Σκοτώθηκε στις 11 Νοεμβρίου 1940, κατά τη διάρκεια αποστολής αναγνώρισης στον τομέα της 8ης μεραρχίας Πϊνδου-Μαλάσοβα, νοτιοανατολικά της Κλεισούρας, επιβαίνοντας σε αεροσκάφος Blenheim, της 32ης Μοίρας Βομβαρδισμού.

Σμηναγός ΣΤΑΜΑΤΙΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ του Νικολάου: Γεννήθηκε στη Μαλεσίνα Φθιώτιδας το 1918. Τον Οκτώβριο του 1932 κατατάχθηκε στο τμήμα Αξιωματικών της Σχολής Αεροπορίας. Σκοτώθηκε στις 14 Νοεμβρίου 1940, όταν επιστρέφοντας από επιτύχή αποστολή βομβαρδισμού εναντίον του αεροδρομίου της Κορυτσάς, το αεροσκάφος Blenheim στο οποίο επέβαινε, χτυπήθηκε από εχθρικό πυροβόλο προστασίας του αεροδρομίου και εξερράγη στον αέρα.

Σμηναγός ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ του Θεοδώρου: Γεννήθηκε στην Αράχωβα Λακωνίας το 1909. Τον Απρίλιο του 1929 κατατάχθηκε στη Στρατιωτική Σχολή Αεροπλοϊας. Σκοτώθηκε στις 14 Νοεμβρίου 1940, όταν επιστρέφοντας από επιτύχή αποστολή βομβαρδισμού εναντίον του αεροδρομίου της Κορυτσάς, το αεροσκάφος Blenheim στο οποίο επέβαινε, χτυπήθηκε από εχθρικό πυροβόλο προστασίας του αεροδρομίου και εξερράγη στον αέρα.

Υποσμηναγός ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΙΑΚΑΣ του Αθανασίου: Γεννήθηκε στην Καρυδιά Πέλλας το 1915. Τον Αύγουστο του 1938 κατατάχθηκε στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών Πεζικού Κέρκυρας και τον επόμενο χρόνο μετατάχθηκε στην Αεροπορία. Σκοτώθηκε στις 14 Νοεμβρίου 1940, κατά την εκτέλεση αποστολής αναγνώρισης του τομέα ΤΣΔΜ από μικρό ύψος, όταν το αεροσκάφος στο οποίο επέβαινε, τύπου Potez 25, χτυπήθηκε από αντιαεροπορικά πυρά. Ο σμηναγός πέθανε κατά την επιστροφή στη βάση του, το αεροδρόμιο της Νέας Κούκλαινας. Το αεροσκάφος οδήγησε μέχρι το αεροδρόμιο ο παρατηρητής Κωνσταντίνος Σαράφης.

Ανθυποσμηναγός ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΟΥΛΗΣ του Γεωργίου: Γεννήθηκε στη Νάουσα Ημαθίας το 1918. Τον Απρίλιο του 1939 κατατάχθηκε στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών Πεζικού Σύρου και τον επόμενο χρόνο μετατάχθηκε στην Αεροπορία. Σκοτώθηκε στις 14 Νοεμβρίου 1940, όταν επιστρέφοντας από επιτυχή αποστολή βομβαρδισμού εναντίον του αεροδρομίου της Κορυτσάς, το αεροσκάφος Blenheim στο οποίο επέβαινε, χτυπήθηκε από εχθρικό πυροβόλο προστασίας του αεροδρομίου και εξερράγη στον αέρα.

Ανθυποσμηναγός ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΑΡΑΒΙΓΓΙΔΗΣ του Γαρυφάλλου: Γεννήθηκε στην Κασσάνδρα Χαλκιδικής το 1917. Τον Απρίλιο του 1939 κατατάχθηκε στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών Πεζικού Σύρου και τον επόμενο χρόνο μετατάχθηκε στην Αεροπορία. Εξαφανίσθηκε στις 15 Νοεμβρίου 1940, κατά τη διάρκεια αποστολής βομβαρδισμού στόχων στην Αλβανία με αροσκάφος Fairey Battle της 33ης Μοίρας Βομβαρδισμού στο οποίο επέβαινε ως παρατηρητής. Αργότερα βρέθηκε νεκρός στο όρος Ιβάν.

Επισμηνίας ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ ΑΡΝΙΔΗΣ του Ιπποκράτους: Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1916. Το Σεπτέμβριο του 1936 εισήλθε στη Σχολή Αεροπορίας, στο τμήμα υπαξιωματικών χειριστών Εξαφανίσθηκε στις 15 Νοεμβρίου 1940, κατά τη διάρκεια αποστολής βομβαρδισμού στόχων στην Αλβανία με αεροσκάφος Fairey Battle της 33ης Μοίρας Βομβαρδισμού στο οποίο επέβαινε ως χειριστής. Αργότερα βρέθηκε νεκρός στο όρος Ιβάν.

Ανθυποσμηναγός ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΚΟΝΤΙΔΗΣ του Μιχαήλ: Γεννήθηκε στη Φλώρινα το 1916. Τον Απρίλιο του 1939 κατατάχθηκε στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών Σύρου και τον επόμενο χρόνο μετατάχθηκε στην Αεροπορία. Εξαφανίσθηκε στις 15 Νοεμβρίου 1940, κατά τη διάρκεια αποστολής στην Κορυτσά, όταν ενεπλάκη σε αερομαχία με ιταλικά αεροπλάνα διώξεως, με αποτέλεσμα να καταρριφθεί το αεροσκάφος του τύπου Fairey Battle, της 33ης Μοίρας Βομβαρδισμού.

Ανθυποσμηναγός ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΚΟΒΑΤΖΗΣ του Συμ.: Γεννήθηκε στο Σουφλί Έβρου το 1918. Το Μάρτιο του 1939 κατατάχθηκε στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών Πεζικού Σύρου και τον ίδιο χρόνο μετατάχθηκε στην Αεροπορία. Σκοτώθηκε στις 15 Νοεμβρίου 1940, κατά τη διάρκεια αποστολής αναγνώρισης-βομβαρδισμού στόχων στην Αλβανία, όταν το αεροσκάφος τύπου Potez 63 της 31ης Μοίρας βομβαρδισμού, στο οποίο επέβαινε ως παρατηρητής, χτυπήθηκε από φίλια αντιαεροπορικά πυρά και φλεγόμενο κατέπεσε νότια του χωριού Μεσοχωρίου.

Ανθυποσμηναγός ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ ΠΑΠΠΑΣ του Αποστόλου: Γεννήθηκε στον Αλμυρό Μαγνησίας το 1918. Τον Απρίλιο του 1939 κατατάχθηκε στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών Πεζικού Σύρου και τον επόμενο χρόνο μετατάχθηκε στην Αεροπορία. Τραυματίσθηκε από εχθρικά πυρά στις 15 Νοεμβρίου 1940, κατά τη διάρκεια αποστολής βομβαρδισμού στον τομέα της Κορυτσάς με αεροσκάφος Fairey Battle της 33ης Μοίρας Βομβαρδισμού. Πέθανε από αιμορραγία, στη διάρκεια της πτήσης ενώ το αεροσκάφος επέστρεψε στη βάση του με ελαφρές ζημιές, οδηγουμενο από το χειριστή Δημήτριο Πιτσίκα.

Επισμηνίας ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΒΑΛΚΑΝΑΣ του Πάνου: Γεννήθηκε στους Χράνους Αρκαδίας το 1916. Τον Αύγουστο του 1936 εισήλθε στη Σχολή Αεροπορίας, στο τμήμα υπαξιωματικών χειριστών. Στις 18 Νοεμβρίου 1940, στη διάρκεια περιπολίας με αεροσκάφος PZL της 23ης Μοίρας διώξεως, ενεπλάκη σε αερομαχία με ιταλικά αεροπλάνα διώξεως στην περιοχή Ιβάν της Αλβανίας, βορειοανατολικά της Κορυτσάς. Οταν εξαντλήθηκαν όλα τα πυρομαχικά του, έπεσε με το αεροσκάφος του πάνω σε ένα ιταλικό καταδιωκτικό με αποτέλεσμα και τα δύο αεροπλάνα μαζί με τα πληρώματα τους να πιάσουν φωτιά και να καούν.

Σμηναγός ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΙΑΝΝΙΚΩΣΤΑΣ του Σταύρου: Γεννήθηκε στην Τρίπολη το 1917. Το Νοέμβριο του 1934 εισήλθε στη Σχολή Αεροπορίας στο τμήμα αξιωματικών χειριστών. Σκοτώθηκε στις 18 Νοεμβρίου 1940, κατά τη διάρκεια αερομαχίας στην περιοχή Ιβάν της Αλβανίας, όπου εκτελούσε αποστολή περιπολίας, με αεροπλάνο PZL της 22ης Μοίρας Διώξεως.

Υποσμηναγός ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΙΔΕΡΗΣ του Παύλου: Γεννήθηκε στον Πειραιά το 1917.Τον Οκτώβριο του 1938 κατατάχθηκε στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών Πεζικού Κέρκυρας απ’όπου τον επόμενο χρόνο μετατάχθηκε στην Αεροπορία. Σκοτώθηκε στις 22 Νοεμβρίου 1940, κατά τη διάρκεια αποστολής αναγνώρισης στόχων, όταν το αεροσκάφος του Henschel 126 χτυπήθηκε από εχθρικά πυρά και ανεφλέγη στην περιοχή Καπετίστας Ιωαννίνων.

Υποσμηναγός ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΑΡΟΥΛΑΚΟΣ του Σταύρου: Γεννήθηκε στη Μονεμβασιά Λακωνίας το 1917. Τον Οκτώβριιο του 1935 εισήλθε στη Σχολή Αεροπορίας στο τμήμα αξιωματικών χειριστών. Σκοτώθηκε στις 27 Νοεμβρίου 1940, από έκρηξη βόμβας, κατά τη διάρκεια βομβαρδισμού του αεροδρομίου της Κοζάνης, έδρα της 2ης Μοίρας παρατήρησης όπου υπηρετούσε.

Υπόσμηναγός ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΑΛΑΚΗΣ του Ιωάννη : Γεννήθηκε στη Λάρισα το 1916. Τον Οκτώβριο του 1935 εισήλθε στη Σχολή Αεροπορίας, στο τμήμα αξιωματικών χειριστών. Σκοτώθηκε στις 27 Νοεμβρίου 1940, κατά τη διάρκεια αποστολής βομβαρδισμού με αεροσκάφος Blenheim της 32ης Μοίρας Βομβαρδισμού, στην περιοχή Πόγραδετς-Λυν-Ελβασαν, τομέα του Γ Σώματος Στρατού.
Έπος 40-41 : 51 είναι οι Αεροπόροι μας που δεν επέστρεψαν Ποτέ! 

(Αθάνατοι)